پیوند اسطوره و باورهای عامیانه در هفت‌پیکر نظامی

Authors

  • فزونه دوانی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.
  • محبوبه خراسانی استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، اصفهان، ایران
  • محمد فشارکی استاد زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، اصفهان، ایران
Abstract:

سرزمین ایران متشکل از اقوام مختلف با قدمتی دیرین و سرشار از باورهای عامیانه و نابی است که بازتاب آنها را می‌توان در ادبیات عامیانه یا فولکلور ایرانی مشاهده کرد. این نوع ادبی در درون خود دردها، آرزوها، جشن‌ها، آداب اجتماعی و مذهبی را پرورانده است؛ مجموعۀ بزرگ فرهنگی که بخش قابل‌ توجه‌ای از آن را داستان‌های عامیانۀ شفاهی تشکیل می‌دهد که با گذر زمان به ادبیات رسمی و سنتی راه ‌یافته‌اند و دست‌مایۀ بسیاری از آثار ماندگار در عرصۀ فرهنگ و ادب گردیدند. نظامی را می‌توان در جایگاه فرهنگ‌شناس مردمی در نظر گرفت که با بهره‌گیری از قصه‌های عامیانۀ شفاهی یا ثبت شده، میراثی جاودان و ارزشمند به نام هفت‌پیکر را بجا گذاشت که مشحون از باورهای عامیانه‌ و آیینی گوشه‌گوشه ‌این مرز و بوم است. اندیشه‌های یک ملت که در روایت‌هایی دلکش انسان را به جهان رمزها و نمادها می‌برد؛ جهانی که در آن اسطوره‌ها به واقعیت می‌پیوندند و در قالب داستان‌های نمادین، از رهگذر تصویرها‌ و‌ نشانه‌ها توجیه و تفسیر می‌شوند. با چنین جهان‌بینی‌ای است که انسان ترس‌ها و آرزوهایش را معنا می‌بخشد. هفت‌پیکر مجموعه‌ای از باورهای عامیانه مانند اسطوره‌های شب چلّه، جدال نیروهای اهریمنی با اهورایی، نیایش‌های باران‌خواهی و سنت‌های نوروزخوانی است که به زیباترین شکل به تصویر کشیده شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیوند اسطوره و باورهای عامیانه در هفت پیکر نظامی

سرزمین ایران متشکل از اقوام مختلف با قدمتی دیرین و سرشار از باورهای عامیانه و نابی است که بازتاب آنها را می توان در ادبیات عامیانه یا فولکلور ایرانی مشاهده کرد. این نوع ادبی در درون خود دردها، آرزوها، جشن ها، آداب اجتماعی و مذهبی را پرورانده است؛ مجموعۀ بزرگ فرهنگی که بخش قابل توجه ای از آن را داستان های عامیانۀ شفاهی تشکیل می دهد که با گذر زمان به ادبیات رسمی و سنتی راه یافته اند و دست مایۀ بس...

full text

اسطوره و قصه‌های عامیانه

قصه‌های عامیانه جلوه‌گاه فرهنگ هر ملت است و از آرزوها و تخیلات توده مردم شکل می‌گیرد. درواقع سرچشمه این قصه‌ها باورها و آیین‌های آغازین انسان‌هاست. باتوجه به اینکه اسطوره‌ها نیز جزیی از فرهنگ هر ملت به‌شمار می‌آیند، بنابراین یکی از عناصر سازنده این قصه‌ها، اسطوره‌ها هستند و باید گفت هر کدام به نوعی از یک ریشه تغذیه می‌شوند، اما با سمت و سویی متفاوت.قصه‌های عامیانه ایرانی از کهن‌ترین تا متأخرتری...

full text

بررسی ساختار پیمان ها در آثار حماسی و پیوند آن با باورهای اسطوره ای و دینی

عهد و پیمان یکی از عناصر مذهبی و اجتماعی و اساس انضباط در جوامع ابتدایی است که مراعات آن سبب هم‌بستگی اقوام اولیه می‌شود و به عقیدۀ آنان پیمان‌شکنی گناهی نابخشودنی و برهم ‌زنندۀ نظم اخلاقی بوده است. «میترا» از ایزدان بزرگ اقوام هند و اروپایی است که هم‌راه با «ورونه» کار حفاظت از پیمان‌ها را بر عهده دارد. این ایزد وارد هر سرزمینی که می‌شود با خدایان آن سرزمین امتزاج می‌یابد و تقدس خود را حفظ می‌...

full text

سلامت و باورهای عامیانه در عصر قاجار

بیماری و مرگ‌و‌میر بر اثر بیماری‌های واگیردار و ناشناخته یکی از واقعیت‌های اجتماعی دوره قاجار محسوب می‌شود. ادراک ابتدایی انسان پیشامدرن از بدن و زمینه‌های زیستی ابتلا به بیماری‌ها ریشه در باورهای عامیانه مردمان و منعکس‌کننده بخشی ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه آن روز بود. مقاله حاضر به بررسی باورهای عامیانه و کنش‌های متعاقب آن در مواجهه با بیماری‌ها بعنوان واقعیت اجتماعی پرداخته و درصدد پاسخ‌گو...

full text

مطالعه جنسیتی باورهای عامیانه در عصر قاجار

مطالعه کردوکارهای کنشگران بخشی از تاریخ اجتماعی ایران است که کمتر مورد مداقه قرار گرفته، حال آنکه می تواند اطلاعات ارزشمندی درباره سبک زندگی، فرهنگ جنسیتی و کنش های روزمره زنان و مردان فراهم آورده و از این طریق با هدف تولید دانش بومی برای مطالعات جنسیت و مطالعات زنان، دستاوردهای روشمندی درپی داشته باشد. در این راستا پژوهش حاضر به مطالعه کتابخانه ای و تحلیل نظری یافته های تاریخی از منظر مطالعات ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 16

pages  61- 76

publication date 2015-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023